
Kanada’ya İltica Süreci: IRPA ve IRPR Rehberliğinde Bir İnceleme
Kanada’nın insan haklarına saygılı ve uluslararası koruma sağlamaya adanmış ülke imajı, dünya genelinde pek çok kişi için umut ışığı olmuştur. Bu makalede, Kanada’ya İltica süreci, bu süreçteki IRPA (Immigration and Refugee Protection Act) ve IRPR (Immigration and Refugee Protection Regulations) yönergeleri, İltica sebepleri ve bir İltica avukatının önemi ele alınacaktır.
IRPA ve IRPR’nin Rolü
IRPA, Kanada’nın göçmenlik ve İltica politikalarını belirleyen yasa, IRPR ise bu yasanın uygulanmasına dair detaylı kurallar ve yönetmelikler içerir. Bu düzenlemeler, adil ve etkili bir İltica süreci sağlamayı amaçlar.
Kanada’daki İltica başvuruları, Kanada Göçmenlik ve Mülteci Koruma Yasası’nın (IRPA) 96 ve 97. maddeleri kapsamında değerlendirilir. Bu maddeler, mülteci tanımını ve risk altındaki kişilerin korunmasını belirler:
1-Madde 96 – Mülteci Statüsü:
IRPA’nın 96. maddesi, Birleşmiş Milletler Mültecilerin Statüsüne Dair 1951 Sözleşmesi’ne uygun olarak mülteci tanımını içerir. Buna göre, bir kişi, ırkı, dini, milliyeti, belirli bir sosyal gruba üyeliği veya siyasi görüşleri nedeniyle zulme uğrama korkusu yaşadığında ve ülkesine dönemeyeceğinde ya da dönmek istemiyorsa, mülteci olarak kabul edilir.
Bu madde, kişinin kendi ülkesinde veya vatandaşı olduğu ülkede zulme uğrama korkusu olması ve bu korkunun makul olması şartını taşır. Zulüm, kişinin hayatını veya özgürlüğünü tehdit eden veya insanlık dışı ve aşağılayıcı muamelelere maruz bırakan durumlar olarak tanımlanır.
2-Madde 97 – Risk Altında Olma:
IRPA’nın 97. maddesi, Kanada’ya İltica başvurusunda bulunan kişinin, kendi ülkesine geri gönderilmesi durumunda ciddi kişisel risk altında olup olmadığını değerlendirir.
Bu risk, işkence, ölüm veya insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele veya cezalara maruz kalma riskini içerir. Madde 97, mülteci statüsünün gerektirdiği zulüm korkusunun ötesine geçerek, kişinin herhangi bir zulüm nedeni olmasa bile ciddi risk altında olabileceği durumları kapsar.
Bu madde ayrıca, kişinin bu riski ülkesinin herhangi bir yerinde kaçınabileceği durumlarda uygulanmaz. Yani, kişi kendi ülkesinde güvenli bir bölgeye kaçabilecekse, bu madde kapsamında koruma talep edemez.
Her iki madde de, başvuranın kişisel durumunu ve sunduğu kanıtları dikkate alarak bireysel bir değerlendirme gerektirir. 96 ve 97. maddeler altında yapılan başvurular, Kanada’nın İltica sisteminin temelini oluşturur ve uluslararası hukuk normlarına uygun olarak işler. Bu süreçler, başvuranların korunmasını sağlarken, Kanada’nın uluslararası yükümlülüklerine de uyum sağlamayı amaçlar. İltica başvurularında bu iki maddeye başvuranların durumlarının detaylı bir şekilde incelenmesi önemlidir.
İltica Sürecinin Aşamaları
İltica süreci, başvuru,IRCC Mülakatı, uygunluk incelemesi, mülteci durumu değerlendirmesi ve karar/itiraz aşamalarını içerir. IRB (Immigration and Refugee Board), her başvuruyu bireysel olarak inceler.
- IRCC Mülakatı:
Başvuru yapıldıktan sonra, başvuran genellikle IRCC tarafından bir mülakata çağrılır. Bu mülakat, başvuranın kimliğini, seyahat geçmişini ve İltica talebinin nedenlerini doğrulamak için yapılır.Mülakat, başvuranın Kanada’ya geliş şekli, geçmişte yaşadığı olaylar ve İltica talebinin temelini oluşturan unsurlar hakkında detaylı bilgi toplamayı amaçlar.
- Uygunluk Değerlendirmesi:
Göçmenlik ve Mülteci Koruma Kurulu (IRB), başvuranın Kanada’nın mülteci tanımına uyup uymadığını değerlendirir. Bu aşamada, başvuranın Kanada’da İltica talebinde bulunmaya uygun olup olmadığına karar verilir. Örneğin, başka bir ülkede güvenli sığınma imkanı olup olmadığı veya Kanada’ya girişinde ciddi suçlarla ilişkili olup olmadığı gibi faktörler incelenir.
- Mülteci Duruşması:
Uygunluk değerlendirmesinden geçen başvurular, Mülteci Koruma Bölümü’nde (RPD) bir duruşmaya tabi tutulur. Bu duruşmada, başvuranın mülteci olarak tanınma talebi detaylı bir şekilde incelenir. Başvuranın ifadesi, sunduğu kanıtlar ve herhangi bir tanığın ifadeleri değerlendirilir.
- Karar:
RPD, duruşma ve sunulan kanıtları değerlendirerek bir karar verir. Eğer başvuru kabul edilirse, başvuran Kanada’da mülteci statüsüne kavuşur. Reddedilirse, başvuranın Kanada’da kalma hakkı olmaz ve ülkesine geri gönderilme riski bulunur.
- Temyiz ve Yeniden Değerlendirme:
Başvurusu reddedilen kişiler, belirli koşullar altında Mülteci Temyiz Bölümü’ne (RAD) veya Federal Mahkemeye temyiz başvurusunda bulunabilirler. Ayrıca, bazı durumlarda Pre-Removal Risk Assessment (PRRA) yoluyla yeniden değerlendirme talep edilebilir.
- Kalıcı Oturum Statüsüne Geçiş:
Mülteci olarak tanınan kişiler, belirli bir süre sonra Kanada’da kalıcı oturum (PR) statüsü için başvurabilirler. Bu, onlara Kanada’da süresiz kalmalarını ve sonunda vatandaşlık için başvurmalarını sağlayan bir statüdür.
İltica için Sebepler
İltica başvuruları genellikle şu sebeplerle yapılır:
Siyasi Zulüm: Siyasi görüşlerinden ötürü kendi ülkelerinde tehdit altında olan kişiler.
Dini veya Etnik Zulüm: Dini inançları veya etnik kökenleri nedeniyle zulme uğrayan bireyler.
Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği: Cinsel yönelimleri veya cinsiyet kimlikleri sebebiyle ayrımcılığa uğrayan veya zulme uğrayan kişiler.
Savaş ve Çatışmalar: Savaş veya iç çatışmalar nedeniyle yaşamını tehlikede hisseden kişiler.
İltica Başvurularının Kabul Oranları
Kanada’nın İltica başvurularını değerlendirme süreci, başvuranların menşei ülkeleri, başvuru nedenleri ve güncel uluslararası durumlar göz önünde bulundurularak yapılır. Kabul oranları bu faktörlere göre değişkenlik gösterir.
Kanada’da İltica Ne Kadar Sürede Sonuçlanir ?
Kanada’da iltica başvurularının süresi, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, iltica başvuruları 1 ila 2 yıl içinde sonuçlanabilir, ancak bu süre, başvurunun karmaşıklığı, ilgili kanıtların ve belgelerin sağlanması, Göçmenlik ve Mülteci Koruma Kurulu’nun (IRB) iş yükü ve diğer idari işlemlere bağlı olarak daha uzun veya kısa olabilir.
Başvurunun süresini etkileyen faktörler şunlardır:
- Başvurunun Karmaşıklığı: Başvurunun özgünlüğü, içerdiği detaylar ve karmaşıklık derecesi sürecin uzunluğunu etkileyebilir.
- Kanıt ve Belgelerin Sağlanması: Başvuran tarafından sağlanan kanıtların ve belgelerin eksiksizliği ve doğruluğu süreci hızlandırabilir.
- IRB’nin İş Yükü: Göçmenlik ve Mülteci Koruma Kurulu’nun (IRB) mevcut iş yükü, başvuruların işlenme hızını etkileyebilir.
- İdari İşlemler ve Gecikmeler: Yargısal incelemeler, temyizler ve diğer idari işlemler süreci uzatabilir.
- Dışsal Faktörler: Pandemi gibi olağanüstü durumlar ve politika değişiklikleri de iltica süreçlerini etkileyebilir.
Bu süre zarfında, başvuranların geçici olarak çalışma izni alması, sosyal yardımlara erişimi ve sağlık hizmetlerinden faydalanması mümkün olabilmektedir. Ancak, her başvuru bireysel olarak değerlendirildiği için, genel bir süre vermek her zaman mümkün olmayabilir.
İltica Avukatının Önemi
İltica süreci karmaşık ve zorlu olabilir. Bu nedenle, bir İltica avukatı ile çalışmak önemlidir. Avukatlar, başvuru sürecindeki hukuki prosedürler, gereklilikler ve haklar hakkında kapsamlı bilgi sağlar. Ayrıca, başvurucunun durumunu en iyi şekilde temsil edebilmek için gerekli belgelerin hazırlanmasında ve etkili bir savunma yapılmasında yardımcı olurlar.
Avukatın Rolü:
Doğru Yönlendirme: İltica başvurusunun uygun bir şekilde yapılmasını sağlarlar.
Karmaşık Hukuki Süreçler: Başvurunun her aşamasında yasal desteğin sağlanmasını üstlenirler.
Savunma: Başvurucunun durumunu IRB ve diğer hukuki merciler önünde etkili bir şekilde savunurlar.
Sonuç
Kanada’ya İltica etme süreci, IRPA ve IRPR yasaları altında, başvurucunun kökeni, zulüm gördüğü iddialar ve uluslararası durum dikkate alınarak yapılan bir değerlendirme sürecidir. Başvuru nedenleri arasında siyasi, dini, etnik zulüm, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ile savaş ve çatışmalar yer alır. İltica başvurusu yaparken bir avukatın yardımı, başvurunun başarılı ve etkili bir şekilde yönetilmesinde hayati öneme sahiptir. Bu süreç, Kanada’nın uluslararası koruma ve insan haklarına olan bağlılığını yansıtan, dünya çapında saygı gören bir modeldir. Kanada’da bir iltica sürecinde bir Kanada iltica avukatı tarafından destek almanız sizin faydanıza olacaktır.