Küreselleşme ile birlikte artan uluslararası evlilikler ve bu evliliklerin sonucunda meydana gelen boşanmalar, yabancı boşanma kararlarının farklı ülkelerde tanınması ve tenfizine olan ihtiyacı artırmıştır. Türkiye’de, bu süreç “Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun” ve 5490 sayılı “Nüfus Hizmetleri Kanunu” çerçevesinde ele alınmaktadır. Bu yazıda, ilgili yasal süreçler, yeni düzenlemeler ve gerekli belgeler üzerinde durulacaktır.
Yabancı Boşanma Kararlarının Tanınması ve Tenfizi: Kanada’da aldığım boşanma kararını Türkiye’de nasıl saydırırım ?
Yabancı boşanma kararlarının Türkiye’de tanınması ve tenfizi için 5718 sayılı “Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun”un yanı sıra, 5490 sayılı “Nüfus Hizmetleri Kanunu” da önemlidir.
5490 Sayılı Kanunun 27. Maddesi
Bu madde, yabancı ülkelerde gerçekleşen olayların (doğum, ölüm, evlenme, boşanma vb.) Türkiye’nin nüfus kayıtlarına nasıl işleneceği ile ilgili hükümler içerir. Bu kanun, yabancı ülkelerde gerçekleşen boşanma gibi nüfus olaylarının Türkiye’nin nüfus kayıtlarına işlenmesi için gerekli prosedürleri belirler.
Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen boşanma kararlarının nüfus kütüğüne tescili
MADDE 27/A – (Ek: 17/4/2017-KHK-690/4 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7077/3 md.) (1) Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar; bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte veya taraflardan birinin ölmüş ya da yabancı olması halinde Türk vatandaşı olan diğer taraf veya vekilinin tek başına başvurması, verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilir.8
(2) Nüfus kütüğüne yapılacak tescil işlemleri, yurt dışında kararın verildiği ülkedeki dış temsilcilikler, yurt içinde ise Bakanlık tarafından belirlenen nüfus müdürlükleri tarafından yapılır.
(3) Bu maddede sayılan şartlar yerine getirilmediği gerekçesiyle tescil talebi reddedilen kararların Türkiye’de tanınması, 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun uyarınca yapılır.
(4) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından yönetmelikle belirlenir
Yeni Düzenleme: Konsolosluklarda Tanınma ve Tenfiz
Yakın zamanda yapılan bir yasal değişiklikle, yabancı boşanma kararlarının tanınması ve tenfizi işlemleri artık Türkiye’nin yurtdışı temsilciliklerinde (konsolosluklar) da yapılabilmektedir. Bu, özellikle yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları için büyük bir kolaylık sağlamakta ve işlemleri hızlandırmaktadır.
Gerekli Belgeler
Yabancı boşanma kararlarının tanınması ve tenfizi için aşağıdaki belgeler gereklidir:
Yabancı Mahkeme Kararı: Aslı veya onaylı bir örneği.
Apostil Damgası: Eğer ilgili ülke Lahey Apostil Sözleşmesi’ne taraf ise, belgelerin apostille damgalı olması gerekmektedir.
Resmi Tercüme: Kararın Türkçe’ye resmi olarak tercüme edilmiş hali.
Başvuru Dilekçesi: Türkiye’deki yetkili mahkemeye veya yurtdışı temsilciliğe sunulacak başvuru dilekçesi.
Kimlik ve İkametgah Belgeleri: Başvuru yapan kişinin kimlik ve ikametgah belgeleri.
Sürecin Önemi
Bu süreç, mülkiyet, velayet, nafaka gibi konularda etkili olmakta ve bireylerin hukuki durumunu netleştirmektedir. Türkiye’de veya konsolosluklarda tanınmayan bir boşanma kararı, belirsizliklere ve mağduriyetlere yol açabilir.
Sonuç
Yabancı boşanma kararlarının Türkiye’de ve Türk konsolosluklarında tanınması ve tenfizi, uluslararası hukuk normlarına uyumu ve bireysel hakların korunmasını sağlamakta önemli bir adımdır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun, bu süreç için esas teşkil eder. Her bireysel durum farklı olduğundan, özel durumlar için hukuki danışmanlık alınması önerilir.