Kanada, təhlükə, zülm və ya ciddi insan haqları pozuntularından qaçan bir çox insan üçün ümid işığıdır. Bu ölkədə qaçqınlıq iddiası etmək, hər biri müraciətinizin nəticəsi üçün həyati əhəmiyyət daşıyan bir sıra addımları əhatə edir. Bu təlimat, Azərbaycan vətəndaşlarının və ya digər millətlərdən Kanadaya sığınmaq istəyənlərin üzləşdiyi xüsusi çətinlikləri tanıyan təcrübəli bir Türk mühacirət vəkilindən məlumatlarla, qaçqın statusu əldə etmək yolunu işıqlandırmağı hədəfləyir.
Kanadaya sığınmaq, bir çoxları üçün həyatlarını dəyişən bir qərardır. Bu proses, müəyyən addımlar və diqqətlə hazırlanmış bir plan tələb edir. Kanada mühacirət prosesi müraciətin hazırlanmasından son qərarın qəbul olunmasına qədər bir sıra mərhələləri əhatə edir. Bu prosesdə, Kanada mühacirət vəkilindən mütəxəssis hüquqi dəstək almaq, müraciətin uğur şansını əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər.
Kanada Mühacirət Prosesi
Kanadaya sığınmaq prosesi, ilk olaraq mühacirət tələbi verməklə başlayır. Bu, Kanadaya daxil olduğunuzda və ya Kanada daxilində edilə bilən bir əməliyyatdır. Kanadaya necə sığınmaq barədə düzgün məlumat və istiqamət üçün bir mühacirət vəkili ilə işləmək prosesin ən başlanğıcından bələdçi olacaqdır.
Kanada Mühacirət Vəkili
Kanada mühacirət vəkili, mühacirət prosesində üzləşə biləcəyiniz hüquqi çətinlikləri aradan qaldırmaqda sizə kömək edəcək təcrübəyə malik bir peşəkardır. Bu vəkillər müraciətinizi hazırlayarkən tələb olunan sənədlərin toplanmasından, məhkəmə hazırlığına qədər hər mərhələdə sizə dəstək olur.
Kanadaya Sığınanların Hüquqları
Kanadaya sığınanlar müraciət prosesində bir çox hüquqlara malikdir. Bu hüquqlar arasında iş müraciətində bulunmaq, səhiyyə xidmətlərindən faydalanmaq və təhsil almaq imkanları var. Kanada, sığınanlara bu hüquqları təqdim edərək, yeni həyata başlayarkən onları dəstəkləməyi hədəfləyir.
Kanadaya Necə Sığınmaq Olar
Kanadaya sığınmaq istəyən şəxs, əvvəlcə sığınacaq müraciətini düzgün şəkildə etməlidir. Bu, Kanadanın rəsmi giriş nöqtələrindən birində və ya Kanada İmmiqrasiya, Qaçqınlar və Vətəndaşlıq (IRCC) ofislərində edilə bilər. Müraciət, sizin və ailənizin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün səbəblərinizi və sübutlarınızı ehtiva etməlidir.
Kanada Mühacirət Müraciəti Haradan Edilə bilər
Kanada mühacirət müraciəti, Kanadanın hər hansı bir rəsmi giriş nöqtəsində, hava limanlarında, sərhəd qapılarında və ya IRCC ofislərində edilə bilər. Bu müraciətin necə ediləcəyi barədə bir mühacirət vəkilindən alınacaq hüquqi məsləhət, prosesin daha nizamlı və təsirli şəkildə davam etməsini təmin edər.
Kanadada Qaçqın Statusunu Anlamaq
Qaçqın Tərifi
Kanada, Birləşmiş Millətlər Qaçqın Agentliyinin tərifinə uyğun olaraq, qaçqınları irq, din, milliyyət, müəyyən bir sosial qrupa mənsubiyyət və ya siyasi baxışlarına əsaslanan zülmdən qorxduqları üçün ölkələrinə dönə bilməyən və ya dönmək istəməyən şəxslər kimi tanıyır.
Qaçqın İddiaları üçün Uyğunluq Kriteriyaları
Qaçqın statusu üçün uyğun olmaq, iddia sahiblərinin vətənlərində qorunma tapa bilməyəcəklərini sübut etmələrini tələb edir. Həmçinin, ciddi olmayan siyasi cinayətlər etmiş və ya Birləşmiş Millətlərin məqsədlərinə və prinsiplərinə zidd hərəkət etmiş şəxslər qaçqın statusu üçün uyğun deyil.
Uyğunluğu Dəqiqləşdirməkdə Türk Mühacirət Vəkilinin Rolu
Türk mühacirət vəkili, vəziyyətinizi Kanadanın uyğunluq kriteriyalarına qarşı dəyərləndirərək möhkəm bir iddia hazırlamaqda və proses boyunca üzləşəcəyiniz hüquqi çətinliklər haqqında yol göstərməkdə əhəmiyyətli dəstək ola bilər.
Qaçqın İddiasında Bulunma Prosesi
İddianızı Hazırlamaq: Sənədlər və Sübutlar
İnandırıcı sübutları toplamaq və təqdim etmək çox vacibdir. Bu, şəxsiyyət, milliyyət sənədləri və zülm və ya təhdidlərə dair sübutları ehtiva edir. Hüquq mütəxəssisləri, ətraflı şəxsi ifadələr, dəstək məktubları və mümkün olarsa media hesabatları və ya insan haqları sənədlərinin toplanmasını tövsiyə edir.
İddianızı Harada və Necə Təqdim Etməlisiniz
İddialar, Kanadanın giriş nöqtələrində və ya Daxili İmmiqrasiya, Qaçqınlar və Vətəndaşlıq Kanada (IRCC) ofislərində edilə bilər. Türk bir mühacirət vəkili, iddianızın düzgün təqdim edilməsini təmin edərək Amerika və Kanada arasında təhlükəsiz bir həyat axtarışında olanlar üçün önəmli addım atmağınıza kömək edə bilər.
Üçüncü Təhlükəsiz Ölkə Sazişi Nədir?
Üçüncü Təhlükəsiz Ölkə Sazişi, Kanada və ABŞ arasında mühacirət müraciətlərinin idarə olunmasına yönəlik bir sazişdir. Bu saziş çərçivəsində bir şəxsin Kanada və ya ABŞ arasında sərhəddə mühacirət tələbi verməsi halında, iddianın ilk olaraq çatdığı ölkədə qiymətləndirilməsi tələb olunur. Bu, sığınmaq istəyənlərin təhlükəsiz hesab edilən bir ölkədən digərinə keçərək mühacirət tələbi verməsini əngəlləməyi hədəfləyir. Əgər Kanadaya Amerikadan gəlirsinizsə, aşağıda göstərilən istisnalar xaricində mühacirət tələbi vermədən öncə 14 gün gözləməyiniz tələb olunur. Əks halda ABŞ-a geri göndərilirsiniz.
14 Gün Qaydası və İstisnalar
Dörd növ istisna mövcuddur:
- Ailə üzvü istisnaları
- Müşayiət olunmayan uşaqlar istisnası
- Sənəd sahibi istisnaları
- İctimai maraq istisnaları
Bu istisnalardan biri üçün uyğun olsalar belə, qaçqın iddia sahibləri Kanadanın mühacirət qanunvericiliyindəki digər bütün uyğunluq kriteriyalarını qarşılamaq məcburiyyətindədir. Məsələn, sığınma qoruması axtaran bir şəxs, təhlükəsizlik səbəbilə, insan və ya beynəlxalq hüquqları pozmaq və ya ciddi cinayətlərə görə Kanadada qəbul edilə bilməzsə, bu şəxs qaçqın tələbi vermək haqqına sahib olmayacaqdır.
Ailə Üzvü İstisnaları
Qaçqın iddia sahibləri, aşağıdakı şəxslərdən biri olan bir ailə üzvünə malik olduqda, bu istisna kateqoriyasına daxil ola bilər:
- Kanada vətəndaşı olan,
- Kanadanın daimi sakini olan,
- Kanada mühacirət qanunvericiliyi altında qorunan şəxs olan,
- Kanadada qaçqın statusu tələbi vermiş və İmmiqrasiya və Qaçqınlar Şurası tərəfindən qəbul olunmuş olan,
- İnsani və vicdani səbəblərlə (Humanitarian & Compassionate Grounds) deportasiya əmri təxirə salınmış olan,
- Etibarlı Kanada iş icazəsinə sahib olan,
- Etibarlı Kanada təhsil icazəsinə sahib olan və ya
- 18 yaşından böyük və qaçqın qoruma tələbi İmmiqrasiya və Qaçqınlar Şurasına (IRB) yönəldilmiş olan.
Müşayiət Olunmayan Uşaqlar İstisnası
Qaçqın iddia sahibləri, əgər 18 yaşından kiçik (reşit olmayanlar) və:
- Anası, atası və ya qanuni vəkili tərəfindən müşayiət olunmayan,
- Həyat yoldaşı və ya birlikdə yaşadığı partnyoru olmayan və
- Kanada və ya ABŞ-da anası, atası və ya qanuni vəkili olmayan uşaqlar bu istisna kateqoriyasına daxil ola bilər.
Sənəd Sahibi İstisnaları
Qaçqın iddia sahibləri, əgər:
- Etibarlı Kanada vizasına (tranzit vizası istisna olmaqla) malik olan,
- Etibarlı iş icazəsinə malik olan,
- Etibarlı təhsil icazəsinə malik olan,
- Kanada tərəfindən verilmiş səyahət sənədinə (daimi sakinlər və ya qaçqınlar üçün) və ya digər etibarlı qəbul sənədinə malik olan və ya
- Kanadaya giriş üçün müvəqqəti yaşayış vizası almağa ehtiyac duymayan (imtiyazlı) lakin ABŞ-a giriş üçün ABŞ tərəfindən verilmiş vizaya ehtiyac duyan şəxslər bu istisna kateqoriyasına uyğun ola bilər.
İctimai Maraq İstisnaları
Qaçqın iddia sahibləri, ictimai marağa əhəmiyyətli töhfə verə biləcəkləri xüsusi hallar altında bu istisna kateqoriyasına uyğun ola bilər. Bu, adətən, şəxsin elmi, mədəni və ya sosial baxımdan Kanada və ya ABŞ-a əhəmiyyətli töhfə verə biləcəyi halları əhatə edir.
Hüquqi Prosedurlar və Təmsil
Mədəni və hüquqi kontekstdə Azərbaycanlı mühacirlərin xüsusi çətinliklərini anlayan bir vəkil tərəfindən təmsil olunmaq, uğur şansınızı əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər. Vəkiliniz məhkəmələrdə sizi təmsil edəcək, müsahibələrə hazırlayacaq və proses boyunca sizə məsləhət verəcəkdir.
Qaçqın İddianızı Təqdim Etdikdən Sonra: Qaçqın Məhkəməsi – Nələr Gözlənilir
Məhkəmə, iddianızın kritik bir hissəsidir. Burada, Kanada İmmiqrasiya və Qaçqınlar Şurasına (IRB) qorunma tələbinizi təqdim edəcəksiniz. Vəkiliniz, ifadənizi hazırlamağınıza kömək edəcək, qorunma ehtiyacınızı açıq şəkildə ifadə edə bilməniz üçün sizi təlimatlandıracaqdır.
Uğurlu Məhkəmə Üçün Məsləhətlər: Türk Mühacirət Vəkilindən Tövsiyələr
İfadənizdə dürüst və detallı olun. Vəkilinizlə mümkün suallara cavablarınızı praktika edin və qaçqın statusu axtarışınızın səbəblərinə fokuslanın.
Məhkəmə Sonrası Addımlar və Mümkün Nəticələr
Məhkəmədən sonra ya qaçqın statusu əldə edərsiniz, ya da mənfi bir qərar alarsınız. Əgər iddianız rədd olunarsa, vəkiliniz sizə apellyasiya və ya Kanadada qalmağınız üçün alternativ hüquqi yollar haqqında məsləhət verə bilər.
Qaçqın İddiası Prosesində Qarşılaşılan Çətinliklər və Həllər
İddia Sahibləri tərəfindən Üzləşilən Ümumi Çətinliklər
Çətinliklər, mürəkkəb hüquqi tələbləri idarə etmə, dil maneələri ilə başa çıxma və travmatik təcrübələri izah etməyin emosional yükünü əhatə edir. Türk mühacirət vəkili Kanadanın hüquq sistemində sizə düzgün istiqamət verərək, tərcümə xidmətləri təqdim edərək və emosional və psixoloji dəstək göstərərək bu çətinlikləri yüngülləşdirə bilər.
Türk Mühacirət Vəkilinin Bu Çətinliklərin Öhdəsindən Gəlməyə Yardımçı Olma Yolları
Hüquqi məsləhətdən daha irəli gedərək, Türk ı mühacirət vəkilləri iddia sahiblərini icma resursları ilə əlaqələndirə bilər, mədəni baxımdan həssas məsləhət xidməti göstərə bilər və hüquqi prosedurlarda onları təmsil edə bilər, bununla da yaxşı hazırlanmış və inandırıcı bir iddia təmin edilir.
Nəticə
Kanadada qaçqın iddiasında bulunmaq diqqətli hazırlıq, detallı sənədləşmə və hüquqi prosedurları anlamağı tələb edən mürəkkəb bir prosesdir. Türk mühacirət vəkilinin bələdçiliyi bu çətin yolculuqda uğur qazanmanız üçün tələb olunan peşəkarlığı və dəstəyi təmin edə bilər. Unutmayın, sığınmaq bir hüquqdur və doğru dəstəklə Kanadada yeni bir başlanğıc yolculuğunuz uğurlu ola bilər. Bu təlimat, ümid dolu bir gələcəyə atılacaq ilk addımınız olsun.
Tez-tez Verilən Suallar:
Kanadada qaçqın iddiasında bulunmaq üçün uyğunluq kriteriyaları hansılardır? Uyğunluq, vətəninizdə müəyyən səbəblərə əsaslanan zülmdən qorxduğunuzu sübut etməyinizə bağlıdır.
Türk mühacirət vəkili qaçqın iddia prosesində mənə necə yardım edə bilər? Hüquqi məsləhət verə bilər, iddianızı hazırlamağınıza kömək edə bilər, məhkəmələrdə sizi təmsil edə bilər və çətinliklərlə başa çıxmağınızda dəstək ola bilər.
Qaçqın iddiası üçün hansı sənədlər tələb olunur? Şəxsiyyət təsdiqi, şahid məktubları, zülm və ya təhdid sübutları və müvafiq hüquqi və ya tibbi sənədlər tələb olunur.
Qaçqın məhkəməsi zamanı nələr olur? IRB-yə qorunma tələbini təqdim edərək niyə qaçqın statusu axtardığınızı detallı şəkildə sübutlarla birlikdə izah etməyiniz tələb olunur.
Kanadada qaçqın iddia prosesi nə qədər davam edir? Proses, davanızın mürəkkəbliyinə və mövcud iddia yığına bağlı olaraq dəyişə bilər. Güclü bir iddia təqdim edildikdə dosyanız məhkəməyə çıxmadan, sənədlərlə də qiymətləndirilə bilər.
Qaçqın iddiam işlənərkən Kanadada qala bilərəmmi? Bəli, iddianız işlənərkən Kanadada qalma haqqına maliksiniz.
Kanadada qaçqın statusu əldə etmək üçün bu yol çətin ola bilər, lakin düzgün hazırlıq və dəstəklə, xüsusilə təcrübəli Türk mühacirət vəkillərindən alınan dəstəklə, təhlükəsizlik, güvən və Kanadada yeni bir başlanğıc yolculuğu uğurla tamamlanacaqdır. Bununla yanaşı, sizə təqdim olunacaq açıq iş icazəsi sayəsində Kanadada işləyə və hətta öz işinizi qurmağa belə imkan tapacaqsınız.
Addım 1: Uyğunluq Üçün Müsahibə
Kanada sərhədində və ya Kanada daxilində Mühacirət ofisində sığınma müraciətindən sonra, Mühacirət Bürosu (IRCC) tərəfindən bir müsahibədə iştirak etməlisiniz. Bu müsahibə, işinizin IRB (Kanada İmmiqrasiya və Qaçqınlar Şurası) tərəfindən qiymətləndirilib-qiymətləndirilməyəcəyini yoxlamaq üçündür.
Müraciətinizin rədd edilməsinə səbəb ola biləcək bəzi əsas səbəblər aşağıda göstərilmişdir:
- Qaçqın iddiası müraciəti əvvəl geri çəkilmiş və ya atılmışsa
- Müraciətçi başqa bir ölkədə konvensiya qaçqını olaraq tanınmışsa və belə bir ölkəyə dönmə ehtimalı varsa, Kanada sizə sığınacaq təklif etməz
- Müraciətçi Kanadada qorunan şəxs statusu almışsa
- Sığınma müraciəti sahibi Kanada-ABŞ sərhədindən keçmişsə
- Müraciətçi insan haqlarını pozmuş, cinayət fəaliyyətinə qatılmış və ya təhlükəsizlik səbəbi ilə Kanadada qəbul edilməz hesab edilmişsə
- Kanada hökuməti müraciətçiyə qorunan şəxs statusu vermişsə
- Müraciətçinin qaçqın iddiası yaxın zamanda IRB tərəfindən rədd edilmişsə
- Qaçqın iddiası bu günə qədər uyğun hesab edilməmişsə
Sığınma müraciətindən sonra, rəsmi bir giriş nöqtəsində, istər quru yolu sərhədində istər hava limanında olsun, məmurlar müraciət formalarını doldurmağınıza kömək edəcək. Əgər sizi növbəti mərhələyə keçməyə uyğun hesab edərlərsə, ən vacib sənədləri alacaqsınız. Ən vacib sənədlər dəsti, İmmiqrasiya və Qaçqınlar Şurasına təqdim edilməli olan Əsas İddia (BOC) formasını əhatə edir. Əsas sənədlər rəsmi olaraq sığınma tələbini təqdim etdiyiniz tarixdən təxminən 45 təqvim günü sonra İmmiqrasiya və Qaçqınlar Şurasına təqdim olunacaqdır.
BOC forması bəzi əsas şəxsi məlumatları daxil etmənizi tələb edir və vətəninizə dönmək qorxusunun səbəblərini ehtiva etməlidir. Müvafiq məmurlara təqdim etdiyiniz məlumat və ya səbəblər aşağıdakı sualları cavablandırmalıdır:
- Ölkənizdə niyə polisdən dəstək almırsınız?
- Vətəninizə geri dönmək sizi niyə qorxudur?
- Özünüzü təhlükəsiz saxlaya biləcəyiniz ölkənin başqa bir bölgəsinə niyə köçmürsünüz?
Prosesə rəhbərlik etməsi və BOC formasını sizin üçün doldurması üçün bir mühacirət vəkilinə müraciət etməyiniz tövsiyə olunur.
Addım 2: Kanada İmmiqrasiya və Qaçqınlar Şurası (IRB)
Sığınma müraciətinə uyğun hesab edildikdən sonra, işiniz IRB-yə məhkəmə üçün yönləndiriləcək və burada hökumət tərəfindən qaçqın olaraq elan ediləcəksiniz və ya edilməyəcəksiniz.
Məhkəmənizdən əvvəl işinizi dəstəkləmək üçün bütün hüquqi sənədləri toplamalı və sübut təqdim etməlisiniz. Məsələn, ölkənizdə aldığınız yardımı göstərən tibbi not təqdim edə bilərsiniz. Dostlarınızdan, ailənizdən və ya qohumlarınızdan şahidlik, hər hansı siyasi təşkilata üzvlük kartı, işinizi dəstəkləyə biləcək bir xəbər məqaləsi və ya hesabat təqdim edə bilərsiniz. Yenə də, bütün proses boyunca yardım almaq üçün bir hüquq məsləhətçisinə müraciət etməyiniz tövsiyə olunur.
Müraciətinizlə bağlı bir çox məhkəmə prosesindən keçməyiniz tələb oluna bilər.
Addım 3: Nihai Qərarı Almaq
Müsbət Nəticə
Nəticə müsbət olduğunda və sığınma tələbiniz qəbul edildiyində, daimi yaşayış üçün müraciət etməkdə sərbəstsiniz. Artıq Kanada hökuməti tərəfindən tanındığınıza görə, aşağıdakı kimi bir sıra xidmətlərə müraciət edə bilərsiniz:
- İş tapmaq və davam etdirmək üçün dəstəklənəcəksiniz
- Yeni gələnlər üçün icma yaratmaq və tanışlıq imkanları yaradılacaq
- Məlumatlı qərarlar qəbul etmələrinə kömək edən istiqamət proqramları təşkil edilir
- Qaçqın iddiaçısının Kanada cəmiyyətinin məsuliyyətli və aktiv bir üzvü olması üçün təhsil və dil qiymətləndirmələri alacaqsınız.
Bir şəxs qaçqın iddiası üçün uyğun olduqda, təhsil, sosial dəstək, səhiyyə xidmətləri, hüquqi dəstək və təcili mənzil kimi bütün imkanlardan yararlanmaq hüququ əldə edir. Müraciətiniz hələ də gözləmə vəziyyətində olarkən bu xidmətlərdən istifadə edə bilərsiniz.
Qaçqın iddiaçısı həmçinin iş icazəsi üçün müraciət edə bilər, lakin bunun üçün əvvəlcə tibbi müayinədən keçməlisiniz. Qaçqın axtaranlar federal yerləşmə xidmətləri üçün uyğun deyil. Lakin, əyalətlər tərəfindən maliyyələşdirilən yerləşmə xidmətlərinə müraciət edə bilərlər. İddianızı daxili büroda və ya sərhəd ofisində harada təqdim etsəniz də, xidmətlərdən yararlanmaq hüququ əldə edirsiniz.
Mənfi Nəticə
Əgər müraciətiniz rədd edilərsə, qərarın yenidən qiymətləndirilməsi üçün 15 gün ərzində Qaçqın Apellyasiya Şöbəsinə (Refugee Appeal Division) müraciət edə bilərsiniz. Buradan da rədd cavabı alsanız, Kanada Federal Məhkəməsinə apellyasiya edə bilərsiniz.
Müraciətinizin yenidən qiymətləndirilməsi üçün apellyasiyaya getmək bənzərsiz bir şansdır. Bu addım üçün apellyasiyanın doğru sənəd və məlumatlara sahib olduğuna əmin olan bir vəkil tutmağınız tövsiyə edilir. Həmçinin, məlumatların müvafiq quruma təqdim edilməsi vacibdir.
Qaçqın müraciətçisi olaraq, bütün hüquqi vasitələri sınaqdan keçirmə şansına sahib olacaqsınız. Bütün hüquqi vasitələr tükəndikdən sonra müraciətçidən hökumət qaydalarına uyğun hərəkət etməsi, immiqrasiya qanunlarına hörmət etməsi və ölkəni tərk etməsi tələb olunur.